دکتر محمدجواد توکلي
موضوع اعتدال در مباحث اقتصادي داراي ظرافت خاصي است. پيشينه اعتدال به مباحث اخلاقي ارسطو باز مي‌گردد. ارسطو در رويکرد فضيلت‌گرايي، اعتدال را به عنوان حد وسط ميان برخي از فضيلت‌هاي رفتاري مطرح کرد و افراط و تفريط در يک قوه را ناشايست و حد وسط را مطلوب دانست. اين موضوع بعداً توسط ارسطو و ديگران در فضاي اقتصاد سياسي هم مطرح شد اما آن چيزي که در ادبيات اقتصادي مطرح شده متفاوت است. در اقتصاد، اعتدال در قالب عدالت اقتصادي مطرح شده و يکي از بحث‌هاي پردامنه در اقتصاد و اقتصاد سياسي يا فلسفه سياسي است. انديشمندان زيادي راجع به عدالت بحث کرده‌اند، حتي سعي کرده‌اند با مباني غيرديني به اين بحث بپردازند. رويکردي که الان در کشور به عنوان اعتدال مطرح شده، بيشتر به عنوان يک رويه سياستگذاري است، مثلاً در سياست خارجي اعتدال را پرهيز از تندروي و کندروي مي‌دانند امّا اين‌که آيا در مباحث اقتصادي چيزي به اسم اعتدال وجود دارد يا وجود ندارد، از مقايسه ميان نظام‌هاي اقتصادي سرمايه‌داري، سوسياليستي و اسلامي مشخص مي‌شود...