موسي حقّاني
دوره قاجار در تاريخ معاصر ايران به دلايل متعددي كه عمدهترين آن‌ها ارتباط نزديك ايران با كشورهاي غربي است، داراي اهميت بسيار است. توجه غربيان به ايران در اين دوره در چارچوب رقابت‌هاي استعماري انگلستان، روسيه و فرانسه شكل گرفت. روند وابستگي جامعه ايران به غرب با ورود اولين دسته از ايرانيان به مجامع فراماسونري كه در آغاز منحصر به سفرا و محصلان اعزامي به اروپا بود، تشديد شد و رفتهرفته با گسترش شبكة لژهاي فراماسونري و افزايش اعضاي آن كه عمدتاً از ميان طبقات صاحب‌نفوذ سياسي، اقتصادي، اجتماعي گزينش ميشدند، ابعاد گستردهتري يافت. فراماسونري يكي از عوامل مؤثر در تحولات است كه بايد در كنار ساير عوامل به گونة شايسته مورد بررسي و تعميق قرارگيرد...