رضا محمدي فيروزجايي

دوران حدودا دوقرنه قاجاريه و پهلوي را بايد دو قرن وادادگي و بردگي ناميد. اين مدعا را مي‌توان از طريق انفعال اين دو حکومت در برابر استعمارگران به اثبات رسانيد. در اين ميان با نگاهي به قراردادهايي که پادشاهان قاجار و پهلوي با قدرت‌هاي بيگانه بستند، مي‌توان به اين نتيجه رسيد که در تمام اين معاملات و معاهدات آن کشوري که متضرر شد، ايران بود. اين معاهدات، يک طرفه و ظالمانه بود و پادشاهان ايران باج فراواني به خارجي‌ها دادند. در اين مقاله با نگاهي اجمالي به برخي از اين معاهدات ظالمانه از عصر قاجار تا پايان عصر پهلوي، تنها به زوايايي کوچک از اين ماجرا پرداخته مي‌شود. مي‌شد معاهدات و امتيازنامه‌هايي نظير: امتياز خوشتاريا، امتياز کشتيراني در رود کارون، امتيازاستخراج معادن، قرارداد ايران و شوروي در سال 1921 و ده‌ها مورد ديگر از اين دست را نيز برآن افزود که به علت پرهيز از طولاني شدن اين تحقيق، از ذکر آن‌ها پرهيز مي‌گردد...