حسن طاهري
در وقوع حادثه‌ها و بحران‌ها, همواره شخصيت‌هاي سياسي مؤثر و خواص و به دنبال آن نزديكان و فرزندان آنها, نقشي به سزا و مهم داشته‌اند. اين نقش به اندازه نزديكي و دوري آنها از ارزش‌ها و معيارهاي حق و باطل, آنان را در دو سوي جبهه حق و باطل تقسيم كرده و به هر يك از صفوف, ملحق ساخته است. بسيارند فرزندان و نزديكان صحابه پيامبر يا آقازادگان و نورچشمي‌هاي ياران امام كه به واسطه سهل‌انگاري پدران خود ـ كه از بيت المال مسلمين و منصب‌هاي حكومتي برخوردار بودند ـ در اندك زماني, تبديل به مصيبت‌زا‌ترين و بحران آفرين‌ترين شخصيت‌ها شدند. اين فرزندان دور مانده از تربيت اسلام و بزرگ شده از بيت المال و ثروت‌هاي حرام, خونين‌ترين صحنه‌هاي هراسناك و شرم‌آور تاريخ را خلق كردند كه عاشورا يكي از آنان است. اگر فقط گوشه‌اي از جنايت‌هاي خونين ابن زياد, عمر سعد, ابن عمر, مروان بن حكم, عبد الله بن زبير, يزيد بن معاويه, وليد بن عتبه, سعيد بن عاص, عمروعاص و معاويه بن ابي‌سفيان را بررسي كنيم, در خواهيم يافت كه اين آقازادگان و منتسبين به امراي قوم, چه مصيبت‌هايي را بر جامعه اسلامي وارد ساختند. شايد بتوان عمر سعد را شاخص‌ترين آقازاده و منتسبين به حاكمان و سرداران صدر اسلام دانست كه حادثه سرخ عاشورا و شهادت حسين بن علي (ع) را رقم زد. نوشتار زير نقش آقازادگان در حكومت‌هاي ديني و شباهت برخي از فعاليت‌هاي منتسبين به مسؤولان نظام اسلامي به اين جريان شوم را بررسي مي‌كند.